Nadwornie nam panujący Stanisław August Poniatowski (1732-1798)
Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu przypadła w historii rola ostatniego króla Polski. Stanisław August był wielkim mecenasem sztuki. Zawdzięczamy mu literaturę i sztukę z okresu Oświecenia Za jego panowania przebudowano królewski zamek w Warszawie, zbudowano pod stolicą parkowo-pałacowy, na które zapraszał literatów i artystów.
Założył kształcącą kompleks tzw. Łazienki, organizował słynne „Czwartkowe obiady”, oficerów Szkołę Rycerską oraz wspierał skupiających się wokół Hugona Kołłątaja polityków, patriotów i zwolenników postępu – tzw. „Kuźnicę Kołłątajowską”. W 1765 król założył pierwszą polską uczelnię świecką Szkołę Rycerską, kształcącą przyszłe kadry dla armii Rzeczypospolitej.
W 1773 r. powołał także pierwsze polskie ministerstwo edukacji – Komisję Edukacji Narodowej, które było również pierwszą na świecie centralną instytucją zajmującą się edukacją. KEN przejęła kadrę i budynki skasowanych szkół jezuickich. W tym roku powstało też Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych, zajmujące się kształceniem i opracowywaniem podręczników szkolnych.
